«Είμαστε όργανα του θεού, δεν έχουμε καμία άλλη εξουσία»

0
13

Ο Έλληνας που έσωσε ζωές, είναι σεμνός και απλός όπως όλοι οι σημαντικοί άνθρωποι.

Τον αποκαλούν «μετρ των μεταμοσχεύσεων», έχει μπει στο βιβλίο Γκίνες και είναι πολλοί οι ασθενείς του που τον κοιτάζουν σαν να κοιτούν κατάματα το Θεό.

Ο Ανδρέας Τζάκης είναι ένας κορυφαίος ερευνητής, γεννημένος για να ανοίγει νέους ορίζοντες στην ιατρική επιστήμη. Είναι ο πρώτος χειρουργός που πραγματοποίησε επιτυχή μεταμόσχευση παγκρέατος καθώς και μεταμόσχευση ήπατος μπαμπουίνου σε άνθρωπο στις αρχές της δεκαετίας του ΄90. Είναι αυτός που έκανε την πρώτη στην ιστορία του ιατρικού κόσμου μεταμόσχευση επτά οργάνων. Αυτός  που το  1997 αποφάσισε και πραγματοποίησε ένα αδιανόητο επίτευγμα. Πήρε στα μαγικά του χέρια ένα κοριτσάκι μόλις 10 μηνών και το υπέβαλε σε μεταμόσχευση ήπατος, στομάχου, παγκρέατος, λεπτού και παχέος εντέρου και δύο νεφρών. Είναι και αυτός που έδωσε ελπίδα στις γυναίκες, μεταμοσχεύοντας μήτρα!

Γεννημένος το 1950 στον Πειραιά από πατέρα Κεφαλλονίτη ο κ. Ανδρέας Τζάκης σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και αφού υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία στην πολεμική αεροπορία έφυγε από την Ελλάδα για τη Νέα Υόρκη σε ηλικία 27 ετών για να συνεχίσει τις σπουδές του. Από τότε άρχισε ο καλπασμός και ακολούθησαν οι μεγάλες στιγμές στα Νοσοκομεία Mt. Sinai και SUNY της Νέας Υόρκης, καθώς και στο Πανεπιστήμιο του Pittsburgh, PA. Από το 1985 έως το 2019 υπηρέτησε διαδοχικά σε όλες τις Πανεπιστημιακές βαθμίδες και εξελέγη Καθηγητής και Διευθυντής Μεταμοσχεύσεων στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία του Πίτσμπουργκ, του Μαϊάμι, του Κλήβελαντ, της Πενσυλβανία, της Φλόριντα και του Οχάιο.

Στην Ελλάδα έγινε ευρέως γνωστός όταν ανέλαβε να κάνει μεταμόσχευση στον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο. Σήμερα έχει αποσυρθεί από τη χειρουργική όμως συνεχίζει να ασχολείται σε ερευνητικό επίπεδο με τις μεταμοσχεύσεις μήτρας.

Στόχος του πλέον όπως λέει είναι να βοηθήσει να φτάσει η Ελλάδα, σε επίπεδο μεταμοσχεύσεων, τις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Ο Ανδρέας Τζάκης, ο «μάγος» των μεταμοσχεύσεων, μιλάει στο thebeσt.gr εφ΄όλης της ύλης. Για τη ζωή του από τα παιδιά χρόνια, μέχρι και σήμερα που είναι εγκατεστημένος στην κορυφή.

Από μικρό με φώναζαν «γιατρό», θεωρούσαν ότι έμοιαζα λίγο. Αποφάσισα να γίνω γιατρός όταν τελείωσα το Γυμνάσιο

Κατάγεστε από την Κεφαλονιά αλλά μεγαλώσατε στον Πειραιά. Πώς ήταν τα παιδικά σας χρόνια;

Είχαμε πολύ ωραία παιδικά χρόνια εγώ και τα αδέλφια μου, στον Πειραιά που ήταν σαν ένα μεγάλο χωριό. Με τους φίλους μου πηγαίναμε στα ίδια σχολεία. Πηγαίναμε με τα πόδια και ήταν συγκεκριμένες οι περιοχές που κινούμασταν αλλά και οι βόλτες που κάναμε. Αν πήγαινα στο Πασαλιμάνι, ήταν πάντα κάποιος φίλος. Με πολλούς κάναμε και τις ίδιες σπουδές και βλεπόμαστε μια ολόκληρη ζωή, μέχρι σήμερα.

Πώς ξεκίνησε το ταξίδι σας στον χώρο της ιατρικής; Τι ήταν αυτό που σας έκανε να επιλέξετε αυτό τον τομέα; Μιλούσε μέσα σας ο  γιατρός από παιδί; Ή τον συναντήσατε στη διαδρομή;

Από μικρό με φώναζαν «γιατρό», θεωρούσαν ότι έμοιαζα λίγο. Αποφάσισα να γίνω γιατρός όταν τελείωσα το Γυμνάσιο. Έβλεπα έναν γιατρό που πήγαινε κάθε πρωί στο ιατρείο του- μαζί με τη γυναίκα του- και καταλάβαινα ότι είχε μία αξιοπρεπή ζωή. Ήταν μία ελκυστική επιλογή. Μου άρεσε η ιδέα να γίνω γιατρός.

Και πώς γεννήθηκε ο ερευνητής; Πήγατε απ’ όσο γνωρίζω στη Νέα Υόρκη σε ηλικία 27 ετών για να συνεχίσετε τις σπουδές σας. Πώς λάβατε την απόφαση εκείνη την εποχή να φύγετε στο εξωτερικό;

Το να πάω στο εξωτερικό ήταν μία απόφαση που πήρα αυτόματα καθώς προσέφερε περισσότερες ευκαιρίες εκπαίδευσης. Οι βοηθοί είχαν τη δυνατότητα να κάνουν επεμβάσεις και να αποκτήσουν εμπειρία. Είχα επισκεφθεί διάφορες χώρες της Ευρώπης για να δω πράγματα και να μάθω Αγγλικά. Είχα περάσει ολόκληρα καλοκαίρια στην Αγγλία και τη Γερμανία. Δεν ήταν πολύ εύκολο εκείνη την εποχή, αλλά είχα ταξιδέψει στην Ευρώπη. Ξαφνικά πήγα στην Αμερική, κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής μου θητείας. Με αγαπούσε ο διοικητής και όταν του είπα ότι θέλω να πάω για συνεντεύξεις στην Αμερική, μου έδωσε άδεια για ένα μήνα. Στην Αμερική αισθάνθηκα από την αρχή σα να ήμουν στο σπίτι μου.

Αυτό που με κέντρισε τελικά στο ήπαρ, ήταν η δυσκολία. Αν υπάρχουν δυσκολίες, υπάρχουν και ερεθίσματα έτσι ώστε αυτές να υπερπηδηθούν

Εκεί κάνατε και την ειδικότητα γενικής χειρουργικής. Ακολούθησε η ειδίκευση στη χειρουργική ήπατος. Γιατί στρέψατε την προσοχή σας στο ήπαρ και τις μεταμοσχεύσεις;

Έκανα για έξι χρόνια ειδικότητα γενικής χειρουργικής. Μου άρεσε να χειρουργώ τα πάντα. Στο τέλος όμως επειδή δεν ήθελα να ανοίξω κάποιο γραφείο, αναζητούσα να κάνω κάτι που δεν έκαναν οι περισσότεροι.

Το ήπαρ ήταν κάτι που δε το ακουμπούσε κανείς γιατί ήταν δύσκολο. Σε ολόκληρη την Αμερική, αυτές τις περιπτώσεις τις έστελναν σε τρία σημεία. Έκανα αιτήσεις να ειδικευτώ σε ένα από αυτά τα μέρη. Τελικά το μόνο μέρος που με δέχθηκε ήταν και το καλύτερο. Εκεί είχα καθηγητή τον μεγαλύτερο χειρουργό του 20ου αιώνα. Ήταν ένα πολυσύνθετο ταλέντο, ακροβατικός χειρουργός. Εξαιρετικός συγγραφέας και ομιλητής, μπορούσε να καταλάβει τον κόσμο πολύ γρήγορα. Είχε ένα απλό αυτοκίνητο με τρύπα στο πάτωμα, τη στιγμή που ήταν ο πιο διάσημος χειρουργός της Αμερικής.

Αυτό που με κέντρισε τελικά στο ήπαρ, ήταν η δυσκολία. Αν υπάρχουν δυσκολίες, υπάρχουν και ερεθίσματα έτσι ώστε αυτές να υπερπηδηθούν. Η δυσκολία σε κάνει να φτιάξεις κάτι, να βελτιώσεις κάτι. Η κλινική έρευνα είναι ακριβώς αυτό. Είναι ένας άρρωστος που δεν μπορούσες να τον αντιμετωπίσεις πριν και χρειάζεται να τον αντιμετωπίσεις. Πρέπει να βρεις τρόπους να το κάνεις.

Υπήρξατε ο πρώτος χειρουργός που πραγματοποιήσατε επιτυχή μεταμόσχευση παγκρέατος καθώς και μεταμόσχευση ήπατος μπαμπουίνου σε άνθρωπο στις αρχές της δεκαετίας του ΄90. Ακούγεται ακόμη και σήμερα αδιανόητο.  Πόσο δε μάλλον το 90. Θυμάστε τα συναισθήματα που σας κατέκλυζαν;

Για την ακρίβεια, κάναμε την πρώτη επιτυχή σειρά μεταμόσχευσης νησιδίων παγκρέατος. Υπάρχουν μέθοδοι που δεν έχω ανακαλύψει εγώ, να διαχωριστούν τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη. Αντί να κάνεις μεταμόσχευση όλο το πάγκρεας, μπορείς να κάνεις μόνο τα νησίδια.

Συνδυάσαμε μεταμόσχευση ήπατος και νησιδίων από τον ίδιο δότη, και δούλεψε. Γενικά τα νησίδια εφαρμόζονται σε λίγες περιπτώσεις. Η μεταμόσχευση από τον μπαμπουίνο έγινε γιατί εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν φάρμακα για ηπατίτιδα Β. Όταν κάναμε μεταμόσχευση υπήρχε μεγάλο ποσοστό περιπτώσεων όπου επανερχόταν η ηπατίτιδά Β και ο άρρωστος πέθαινε. Ο μπαμπουίνος δεν κολλά ηπατίτιδα Β, είναι ανθεκτικός σε αυτή. Και γι’ αυτό κάναμε μεταμόσχευση ήπατος από μπαμπουίνο σε άνθρωπο. Ο άνθρωπός μας έζησε για 72 ημέρες μετά τη μεταμόσχευση. Η μεταμόσχευση ήταν επιτυχής όμως υπήρξαν επιπλοκές και ο άρρωστος κατέληξε από υπερβολική δόση ανοσοκατασταλτικών. Βγήκε από την εντατική, αλλά από το νοσοκομείο, ποτέ.

Είναι ντοκιμαντέρ, όχι μία ενσταντανέ φωτογραφία. Είχα πολλές αγωνίες για το αν θα τα καταφέρουμε τεχνικά να κάνουμε την επέμβαση και τελειώνοντας την εγχείρηση είχαμε μία πολύ μεγάλη χαρά γιατί έγινε και ο άρρωστος ξύπνησε και περπάτησε. Μετά όμως, όταν άρχισαν οι επιπλοκές, φοβηθήκαμε και φυσικά πάλι αγωνιούσαμε συνεχώς.

Η πρώτη σκέψη που κυριαρχούσε πριν από μία εγχείρηση ήταν από τι θα πεθάνει αυτό το παιδί, αυτός ο άρρωστος. Η συγκέντρωσή μου ήταν να βρω τι θα πάει άσχημα για να προσπαθήσω να το αποφύγω

Το όνομά σας  έχει γραφτεί στο βιβλίο Γκίνες καθώς κάνατε  την πρώτη στην ιστορία του ιατρικού κόσμου μεταμόσχευση επτά οργάνων. Πώς φτάσατε σε αυτό το θαύμα;

Ήταν ένα μέρος της επιστημονικής προόδου. Με πολλή δουλειά, φτάσαμε σε αυτό το σημείο. Έχω κάνει χιλιάδες επεμβάσεις με την ομάδα μου.

Οι μεταμοσχεύσεις σε παιδιά φαντάζομαι είναι συγκλονιστική εμπειρία.

Είναι ένα μεγάλο μέρος της ζωής μου. Αυτά τα παιδιά τώρα έχουν μεγαλώσει, είναι γιατροί, δικηγόροι, ιερείς. Μερικά ήταν μερικών μηνών ή ακόμα και ημερών και τώρα είναι παραγωγικά μέλη της κοινωνίας. Νομίζω ότι παιδιά που έχουν περάσει τέτοιες μεγάλες δοκιμασίες και επιζούν, έχουν μεγάλη δύναμη στη ζωή τους και έχουν στόχους που τους κυνηγάνε. Δεν αφήνουν στιγμή από τη ζωή τους να περάσει ανεκμετάλλευτη. 

Είναι μεγάλη χαρά να τα βλέπω αυτά τα παιδιά. Καμία φορά με ρωτούν, αν θα ζήσουν, αν θα μεγαλώσουν. Ναι. Ζουν, μεγαλώνουν, γίνονται θαυμάσια μέλη της κοινωνίας και αξίζει κανείς να τα βοηθάει.

Σας στέλνουν μηνύματα έχετε επαφές με παιδιά που μεταμοσχεύσατε;

Κρατάω επικοινωνία, με πολλούς από τους αρρώστους μου, μερικοί έχουν γίνει και φίλοι μου. Αυτό δεν είναι συχνό, αλλά επαφή έχουμε πολύ συχνή και μαθαίνω πολλά από αυτούς.

Η πρώτη σκέψη που κυριαρχούσε πριν από μία εγχείρηση ήταν από τι θα πεθάνει αυτό το παιδί, αυτός ο άρρωστος. Η συγκέντρωσή μου ήταν να βρω τι θα πάει άσχημα για να προσπαθήσω να το αποφύγω.

Δε θεωρώ μία εγχείρηση σε ένα παιδάκι επιτυχή, μέχρι να παντρευτεί. Το έλεγα και στους γονείς. Όταν με ρωτούσαν όταν έβγαινα από το χειρουργείο αν πέτυχε η εγχείρηση, απαντούσα ότι θα τους πω όταν παντρευτεί. Η εγχείρηση στις μεταμοσχεύσεις είναι η αρχή μίας θεραπείας η οποία συνήθως συνεχίζεται δια βίου.

Έχουμε μία ειδική εκπαίδευση για να μπορούμε να κάνουμε χρήσιμα πράγματα που δε μας δίνουν καμία εξουσία

Κάποιοι σας ονομάζουν μάγο. Κάποιοι άλλοι σας βλέπουν σαν θεό, ιδίως οι άνθρωποι που έζησαν με τη βοήθειά σας. Εσείς αισθάνεστε έτσι;

Είμαστε όργανα του θεού, δεν έχουμε καμία εξουσία σε σχέση με τους άλλους ανθρώπους. Έχουμε μία ειδική εκπαίδευση για να μπορούμε να κάνουμε χρήσιμα πράγματα που δε μας δίνουν καμία εξουσία. Είμαστε δούλοι του θεού, εξυπηρετούμε τους ανθρώπους. Το «αφεντικό» στη σχέση γιατρού- ασθενή είναι ο ασθενής. Ο άρρωστος διαλέγει τον γιατρό του και εκείνος τον εξυπηρετεί. Αυτή είναι η σχέση μου με τους αρρώστους.

Ποιο θεωρείτε τα μεγαλύτερά σας επιτεύγματα στον τομέα των μεταμοσχεύσεων;

Κάθε φορά, το τελευταίο πράγμα που κάνω μου φαίνεται και το σπουδαιότερο. Οι μεταμοσχεύσεις μήτρας, που ήταν και οι τελευταίες που έκανα πριν αποσυρθώ από τη χειρουργική, μου έδωσαν μεγάλη χαρά. Δουλέψαμε στο εργαστήριο με τους συνεργάτες μου περίπου για 15 χρόνια. Το να δεις ένα υγιές μωρό να βγαίνει από μία μήτρα που έχει χειρουργηθεί με τη δουλειά σου, έχει μεγάλη σημασία. Το να δεις μία ζωή να γεννιέται είναι μία φοβερή εμπειρία έτσι και αλλιώς.

Σχετικά με τις μεταμοσχεύσεις μήτρας. Πόσο μεγάλο ήταν αυτό το βήμα για σας και τι δρόμους ανοίγει;  Ποιοι κάνουν αλήθεια μεταμόσχευση μήτρας;

Οι μεταμοσχεύσεις μήτρας είναι μία διέξοδος για γυναίκες που θέλουν να τεκνοποιήσουν και δε μπορούν να το κάνουν γιατί δεν έχουν μήτρα. Ανοίγουν και άλλους δρόμους. Η εγκυμοσύνη είναι η παραμονή ενός μοσχεύματος (μωρό), στον οργανισμό της μητέρας. Είναι η υπέρτατη μεταμόσχευση. Το μωρό δεν έχει ιστοσυμβατότητα με τη μητέρα, όμως παραμένει μέσα στον οργανισμό της, δε το απορρίπτει. Οι μηχανισμοί με τους οποίους γίνεται αυτή η προσαρμογή δεν είναι γνωστή. Γίνονται πολλές εργασίες γύρω από αυτό. Οι έρευνες στους ιστούς και στις μεταμοσχεύσεις που κάνουμε μπορεί στο μέλλον να δώσουν και καλύτερα φάρμακα για τις μεταμοσχεύσεις. Μπορεί και να βρεθούν και οι λόγοι που πολλές γυναίκες δεν μπορούν να κυοφορήσουν αν και έχουν φυσιολογικές μήτρες.

Υπάρχουν οι πτωματικοί δότες και ζώντες. Αρχικά κάναμε μόνο από πτωματικούς για να μην υπάρχουν επιπλοκές στις δότριες. Πλέον το 75% των μεταμοσχεύσεων έχουν γίνει από ζώσες και έχουν τα ίδια αποτελέσματα όπως οι πτωματικές. Δότρια μπορεί να είναι ένα συγγενικό φιλικό πρόσωπο.

Η δωρεά πτωματικών οργάνων είναι η κληρονομία μας. Πρέπει να αποφασίσουμε αν θα κληρονομηθεί για να βοηθήσει κάποιον άλλον ή αν θα το αφήσει να το φάνε τα σκουλήκια

Πάμε λίγο στις τιμητικές διακρίσεις. Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Μεγάλη τιμή. Ποιες άλλες διακρίσεις σας συγκίνησαν και θεωρείτε παράσημα;

Όλες οι διακρίσεις με συγκινούν. Έχει τύχει και με έχουν τιμήσει στον τόπο μου. Πριν λίγες μέρες πήρα τιμητικό διδακτορικό  στην Πάτρα, μεγάλη τιμή μου.

Ξεχωριστή είναι και η τιμή στην Ακαδημία γιατί γίνεται από σοφά, διακεκριμένα μέλη. Γνώρισα κάποιους από αυτούς που δε θα γνώριζα αν δεν υπήρξε η συμμετοχή μου στην Ακαδημία.

Είναι το σώμα το πιο σοβαρό περιουσιακό στοιχείο του καθενός; Και πόσο εύκολα το ξεχνάμε;

Είναι. Και γι’ αυτό πρέπει να το προστατεύουμε, να το φυλάμε και να σχεδιάζουμε πως θα κληρονομηθεί. Η δωρεά πτωματικών οργάνων είναι η κληρονομία μας. Πρέπει να αποφασίσουμε αν θα κληρονομηθεί για να βοηθήσει κάποιον άλλον ή αν θα το αφήσει να το φάνε τα σκουλήκια. ‘Έτσι σκέφτομαι τος δωρεές των πτωματικών οργάνων.

Ήσασταν ο άνθρωπος που χειρούργησε τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο. Τι θυμάστε από εκείνη την εμπειρία;

Θυμάμαι τον Αρχιεπίσκοπο που ήταν ένας καταπληκτικός άνθρωπος. Είχε τόση ζωντάνια μέσα του και χαρά. Είχε αγάπη, χιούμορ. Ήταν ένα ξεχωριστός άνθρωπος. Έχω γνωρίσει κι άλλους ξεχωριστούς ανθρώπους. Ο Αρχιεπίσκοπος ήταν από αυτούς που δε ξεχνάς ποτέ. Είχε δημιουργήσει ένα ωραίο περιβάλλον γύρω του. Την ημέρα που ανακαλύψαμε ότι είχε εξαπλωθεί ο καρκίνος και δε μπορούσαμε να προχωρήσουμε στη μεταμόσχευση, ήταν από τις πιο συντριπτικές μέρες της ζωής μου. Περιμέναμε ότι θα τον βοηθήσουμε, και ήταν το αντίθετο. Έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε το όργανο για άλλον λήπτη που το πήρε και πήγε και καλά και αυτό ήταν το μόνο άσπρο σύννεφο εκείνη τη μέρα. Χάσαμε όμως αυτόν τον υπέροχο άνθρωπο.

 Θυμάμαι όταν βγήκα από το χειρουργείο ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής και αρκετοί ιερωμένοι, και εγώ έπρεπε να τους ανακοινώσω ότι δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα. Αυτό δε θα το ξεχάσω ποτέ. Η αντίδραση του Μακαριστού ήταν πολύ ήρεμη. Δεν είχε καμία δραματική αντίδραση όταν άκουσε τα νέα.

Ο κίνδυνος να πεθάνεις στην εγχείρηση είναι 3 στις 10.000, μικρότερος από το να πνιγείς τρώγοντας

Πριν πολλά χρόνια είχατε κάνει μια μεταμόσχευση νεφρού στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας. Τη θυμάστε εκείνη τη στιγμή;

Ήμουν με τη γυναίκα μου και την κόρη μου στην Πάτρα για διακοπές και βοήθησα σε αυτή την προσπάθεια. Η μία μεταμόσχευση  ήταν από πατέρα σε γιο, από το Μεσολόγγι και η άλλη σε δύο αδέλφια από την Αλβανία. Και οι δύο μεταμοσχεύσεις πήγαν καλά. Ένας λήπτης με κάλεσε πριν κάποιος μήνες στο γλέντι που έκανε από τα 25 χρόνια από τη μεταμόσχευση. Ο πατέρας είναι 80 χρονών, και οι δύο είναι σε άριστη κατάσταση. Ο λήπτης έχει διαβήτη βέβαια αλλά έχει απίστευτη ενέργεια.

Πόσο μεγάλος είναι ο δρόμος με τις μεταμοσχεύσεις στην Ελλάδα; Πόσο πίσω είμαστε;

Είμαστε πολύ πίσω. Οι μεταμοσχέυσεις είναι ένα πολύπλοκο σύστημα. Οι πιο περίπλοκες εγχειρήσεις που γίνονται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, είναι οι εγχειρήσεις ανοιχτής καρδιάς. Στη μεταμόσχευση εκτός από όλα αυτά που χρειάζεσαι σε μία περίπλοκη εγχείρηση, γιατρούς, αναισθησιολόγους, εντατική, χρειάζεσαι όλα αυτά αλλά χρειάζεσαι και ένα δότη. 

Γιατί ο άνθρωπος φοβάται να γίνει δότης οργάνων;

Ο ζώντας δότης φοβάται μήπως πεθάνει στην εγχείρηση ή μήπως αποκτήσει κάποιο πρόβλημα. Ο κίνδυνος να πεθάνεις στην εγχείρηση είναι 3 στις 10.000, μικρότερος από το να πνιγείς τρώγοντας. Ο κίνδυνος νεφρικής ανεπάρκειας έχει δοθεί με μεγάλη ακρίβεια ανάλογα με τον τρόπο ζωής και είναι 0,27%. Εάν δώσω ένα νεφρό,  είναι 0,50%. Στους πτωματικούς δότες υπάρχουν δύο βασικά προβλήματα που είναι παγκόσμια. Φοβάται κανείς όπως εάν έχει δηλώσει ότι θέλει να γίνει δότης, θα του πάρουν τα όργανα και θα τον πεθάνουν.

Για να γίνει κάποιος δότης πρέπει να το εγκρίνουν τρεις γιατροί, ένας νευροχειρουργός, ένας αναισθησιολόγος και ο γιατρός που παρακολουθεί το ασθενή, δύο φορές, μετά από τεστ για να διαπιστώσουν ότι έχει επέλθει εγκεφαλικός θάνατος. Άρα αυτός ο φόβος είναι ανυπόστατος.

Ο δεύτερος φόβος έχει να κάνει με το αν γίνεται δίκαιη κατανομή των οργάνων. Η απάντηση σε αυτό είναι απόλυτη διαφάνεια στη διαδικασία των μεταμοσχεύσεων. Να υπάρχουν όλα τα στοιχεία. Ο Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων εδώ παλεύει να κάνει μία τέτοια ιστοσελίδα με τέτοια στοιχεία.

Γιατί οι νεφροπάθειες στην Ελλάδα είναι περισσότερες από ό,τι στην Ευρώπη;

Είναι γεγονός ότι η νεφρική ανεπάρκεια εμφανίζεται σε διπλάσια συχνότητα. Δεν είναι γνωστό το γιατί, μπορεί να σχετίζεται με το κλίμα ή με άλλες συνήθειες όπως είναι η νηστεία.

Έχω μία καταπληκτική γυναίκα που είναι επίσης γιατρός, αν και αποσύρθηκε όταν ήρθε η κόρη μας, και καταλαβαίνει τι κάνω. Χωρίς αυτή δε θα μπορούσα να έχω πετύχει τίποτα

Ποια η άποψή σας για το  Μεταμοσχευτικό κέντρο στην Πάτρα;

Είναι πολύ τυχεροί αυτή τη στιγμή οι κάτοικοι της Πάτρας και των περιχώρων γιατί έχει μετακομίσει από την Αγγλία στην Πάτρα ένας πολύ ικανός χειρουργός, ο Νικόλαος Καρύδης. Μετακόμισε με τη γυναίκα του, άφησαν θέσεις που είχαν και μετακόμισαν στην Πάτρα. Μία θαρραλέα πράξη. Έχουν ξεκινήσει να κάνουν μεταμοσχέυσεις και προβλέπω ότι θα συνεχίσουν με επιτυχία. Ελπίζω η Πάτρα να τους βοηθήσει.

Ποιοι ήταν οι  άνθρωποι που σας  στήριξαν σε αυτή τη διαδρομή; Και τι θα αλλάζατε, αν αλλάζατε κάτι;

Η οικογένεια μου με στήριξε, ο τρόπος που μεγάλωσα και μετά η γυναίκα μου. Έχω μία καταπληκτική γυναίκα που είναι επίσης γιατρός, αν και αποσύρθηκε όταν ήρθε η κόρη μας,  και καταλαβαίνει τι κάνω. Χωρίς αυτή δε θα μπορούσα να έχω πετύχει τίποτα.

Επίτιμος διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστήμιου Πατρών. Μεγάλη τιμή για το Pανεπιστήμιό μας…

Είναι δική μου τιμή. Η επιδίωξη μου είναι να βοηθήσω να φτάσουν οι μεταμοσχεύσεις στην Ελλάδα τουλάχιστον στο επίπεδο των άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Αυτή είναι η δουλειά μου και θέλω να το πετύχω μιλώντας για τις μεταμοσχεύσεις, μέσα από τα Πανεπιστήμια και τις Ακαδημίες.

Τι άλλο θα θέλατε να κάνετε από εδώ και πέρα;

Συνεχίζω την έρευνα στις μεταμοσχεύσεις μήτρας με σκοπό να ανακαλύψουμε πως η μητέρα αποδέχεται το μωρό και κατ’ επέκταση νέους μηχανισμούς και φάρμακα στις μεταμοσχεύσεις.

Πηγή